GÖRME YETERSİZLİĞİ EĞİTİMİ

Görme Yetersizliği Nedir?

Görebilme yeteneği normal keskinliğe sahip birinin bir nesneyi açıkça görebildiği mesafe ile karşılaştırılarak (20/20) değerlendirilir. 

Görme kaybı; kırılma kusurları, iki gözle görme bozuklukları ve merkezi sinir sistemi bozuklukları olmak üzere 3 başlık altında ele alınmaktadır.

  • Kırılma kusurları: Kornea ve göz merceğinin eğriliğinde bozulmanın ya da anormal göz küresi şeklinin, ışık ışınlarının odak noktasını değiştirmesi sonucunda oluşur. Miyop, hipermetrop ve astigmat birer kırılma kusurudur. 
  • İki gözle (binoküler) görme bozuklukları: Göz tembelliği ya da şaşılık (iki gözün aynı obje üzerinde odaklanamaması) şeklinde ortaya çıkabilir.
  • Merkezi sinir sistemi bozuklukları: Optik sinirlerde ya da beynin oksipital bölgesinde (kafa arkasında aşağıda yer alan bölümde) bulunan, beyinle ilgi dokunun zarar görmesi sonucunda oluşur. Tam ya da kısmi bir görme kaybı oluşabilir.

Görme Kaybının Nedenleri

  • Prematüre doğum, 
  • Düşük doğum ağırlığı,
  • Anne karnında ya da doğum sonrasında maruz kalınan enfeksiyonlar,
  • Kurşun gibi toksik maddeler,
  • Oksijensiz kalma,
  • Doğuştan görme yetersizliği, genellikle beyindeki zedelenmeler sonucu ortaya çıkar.

Görme Yetersizliğine Erken Müdahale

  • Görme yetersizliği olan bebeklere ya da küçük çocuklara uygulanan erken müdahale programlarında; ilk baston becerileri, duyu farkındalığı, izleme ve çevreyi tanıma becerileri yer alır.
  • Görme yetersizliği olan çocuklarda erken müdahalenin birincil amacı; çocuğun görme kalıntısını en iyi şekilde kullanmasını sağlamaktır.

Görme Kaybı Olan Çocukların Gelişimsel Özellikleri

  • Genellikle normal zekaya sahip olsalar da gelişimin diğer alanlarında gecikmeler yaşarlar. 
  • Bağımsız hareket yetenekleri gecikmiş olduğu için kas tonu  hipotonik olabilir.
  • Kendine yönelme ya da sosyal izolasyonun bir sonucu olarak sallanma gibi stereotipik davranışlar geliştirebilirler. 
  • Görsel uyaranlardan yoksun olmaları nedeniyle ilgilerini çeken nesnelere ulaşmak için harekete geçme, koşma, zıplama ya da tırmanma gibi motor hareketleri daha temkinli bir şekilde ve daha az hareket ederek yerine getirirler.
  • Görme kaybından dolayı kavram gelişiminde sorun yaşayabilirler. Görme yetersizliği olan çocukların kavram gelişimini desteklemek için özellikle dokunma ve işitme duyularını kullanmaları yönünde desteğe gereksinimleri vardır.
  • Vücut dilini kullanmada ( uygun vücut duruşu, konuşana yüzüne dönme, bakma, gülümseme, vb.) zorlanırlar. 
  • Konuşmaya uygun jest ve mimik kullanmazlar.

Kaynakça

  • Gürgür, H., & Şafak, P. (2017). İşitme ve görme yetersizliği. Ankara: Pegem Akademi.